31 marca - kl. 8ab - Wypowiedzenia wielokrotnie złożone - ćwiczenia utrwalające

 Dzień dobry.

Kończ Waść, składnię oszczędź... czyli przebrniemy ładnie przez wypowiedzenia wielokrotnie złożone, a potem wolność. A, nie... powtórka z części zdania pojedynczego.      I wtedy już koniec definitywnie. Składni...

Wiadomości o zdaniach złożonych - współrzędnie, podrzędnie oraz o imiesłowowych równoważnikach zdania - powtarzaliśmy w minionym tygodniu. Odsyłam też do padletu (wpis z 25 marca). 

Wypowiedzenia wielokrotnie złożone są okazją, żeby to wszystko zebrać do kupy tak naprawdę.

Nieco teorii: kiedy wypowiedzenie jest złożone wielokrotnie? Kiedy ma minimum trzy orzeczenia (albo dwa orzeczenia +jeden imiesłowów przysłówkowy*). Pomiędzy członami będą się znajdowały spójniki podrzędności lub współrzędności oraz - oczywiście - przecinki. Zasady takie same, jak w przypadku zdań złożonych.

Od czego zacząć?
Od znalezienia zdania głównego, które - uwaga - będziemy dalej nazywać... głównym. To nasza baza. Zdanie główne może istnieć samodzielnie.

Siedzimy w domach i uczymy się zdalnie, więc marzymy o chwili, kiedy wyjdziemy na dwór**.

Liczymy czasowniki (sprawdzamy też imiesłowy zakończone na -ąc/-wszy/-łszy) I teraz: które zdanie może istnieć samo? Może mało konkretne i ogólne, ale jednak samodzielne?


Siedzimy w domach [1] - oczywiście.

uczymy się zdalnie [2] - człon poprzedzony jest spójnikiem i - więc tu wielkiego wyboru nie mam, ten spójnik zarezerwowany jest dla zdań złożonych współrzędnie łącznych

więc marzymy o chwili [3] - i znowu: mamy spójnik więc, czyli zdanie współrzędnie złożone wynikowe

 

kiedy wyjdziemy na dwór [4] - ups, skończyły się spójniki zdań współrzędnych, więc wypada zapytać: marzymy o chwili - JAKIEJ? - odpowiedz brzmi TEJ CHWILI, kiedy wyjdziemy na dwór. 

CHWILA jest rzeczownikiem, a każde określenie rzeczownika to przydawka, a tu mamy całe zdanie, więc zdanie podrzędne przydawkowe.

Poniżej wykres - arcydzieło sztuki paintowej...

Jeszcze tylko opis członów - dlatego je numerujemy i fajrant.

1 - zdanie główne
2 - zdanie współrzędne do zdania 1., łączne (poznajemy po spójniku, przypominam)
3 - zdanie współrzędne do zdania 2., wynikowe (jak wyżej - spójnik prawdę ci powie)
4 - zdanie podrzędne do zdania 3, przydawkowe (tak nam wyszło z pytania)

Żmudne, ale przerażająco uporządkowane i logiczne. 
Przypominam, że imiesłowowy równoważnik zdania zaznaczamy linią falistą, nie zadajemy oń*** żadnych pytań. 

POLECENIE
Przepisz do zeszytu poniższe zdania i zrób wykresy:
Postępuj wg instrukcji.
1. policz czasowniki i imiesłowy - będziesz wiedzieć, ile cżzłonów ma zdanie
2. znajdź ten człon samodzielny - to baza
3. zobacz, co łączy sie z bazą - czy jest niżej (umiesz o to zapytać albo jest ącwszyłszy) czy na tym samym poziomie (spójniki: i-oraz-tudzież-lub-albo-więc-zatem-toteż-czyli-a).

- Skończywszy odrabiać lekcje, wyłączę komputer, żeby móc odsapnąć.

Doczytam streszczenia lektur, żeby egzamin poszedł dobrze i rodzice nie nałożyli na mnie szlabanu, który skończy się po trzydziestce****.

By się sprawdzić, odsyłam do tej stronki .


*treść lekcji w wiadomościach - Librus, 26 marca

** wyjść na dwór - regionalizm, gdybyśmy mieszali np. w Krakowie, wychodzilibyśmy na pole
*** oń -  a taka starawa forma, odpowiednik o niego 
**** Państwo wybaczą czarny humor

https://epodreczniki.pl/a/jak-opisywac-wypowiedzenie-wielokrotnie-zlozone/D41rQ0YbF