8ab: Holocaust w oczach tych, którzy przeżyli.

1.

19 kwietnia minęła 77. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim. Może mignęły Wam  przed oczami podczas scrollowania żółte żonkile. Dlaczego to właśnie one stały się symbolem związanym z tą rocznicą? Odpowiedź znajdziecie tutaj:

Potrzebowaliśmy symbolu. Przypomniałam sobie o Wielkiej Brytanii, gdzie byłam chwilę wcześniej, widziałam czerwone maki przypinane przez Brytyjczyków 11 listopada – w ten sposób czczą bohaterów, którzy polegli w walce o ojczyznę. Wydało mi się to prostym, a jednocześnie niezwykle uniwersalnym sposobem – z jednej strony na oddanie hołdu, z drugiej na zbudowanie pewnej wspólnoty ludzi, wyróżniającej się tym jednym elementem, bez słów. Tak narodził się pomysł akcji. Wolontariusze będą przekazywać papierowy kwiat, ale też – za jego pomocą – historię powstania, pamięć o nim. Szukaliśmy kwiatu, który najbardziej by się nadawał. Byliśmy po rozmowach z Paulą Sawicką, która napisała z Markiem Edelmanem książkę „I miłość była w getcie”, a w ostatnich latach jego życia głęboko się z nim przyjaźniła, i po lekturze „Zdążyć przed Panem Bogiem” Hanny Krall, gdzie przywołana jest historia o tym, że Edelman co roku otrzymywał żółte kwiaty od anonimowej osoby. Edelman był strażnikiem pamięci o powstaniu. W kolejne rocznice powstania przychodził pod pomnik Bohaterów Getta, by oddać hołd towarzyszom broni i złożyć kwiaty. Często były to żonkile. Żółty kwiat, żonkil stał się naturalnym kandydatem.

 2.
Czym był Holocaust?

holocaust, holokaust [wym. holokast]

1. Holocaust, Holokaust «zagłada, zwłaszcza prześladowanie i zagłada Żydów europejskich przez hitlerowców w czasie II wojny światowej»

2. «w starożytności: składanie ofiary całopalnej»

 źródło: Słownik języka polskiego PWN

3.  

Ida Fink - urodziła się w 1921, " Pisała szeptem, ukrywając emocje w skrawkach codzienności" [1.], polskojęzyczna autorka o żydowskich korzeniach, w 1941r. trafiła do getta, skąd udało jej się uciec na "aryjską stronę", w 1957 wyemigrowała do Izraela, w swej twórczości podejmuje wyłącznie problematykę Holocaustu przez pryzmat tragedii indywidualnego człowieka.

* strona aryjska - czyli poza granicami getta,
*aryjskie papiery - dokumenty świadczące o tym, że nie jest się żydem,
* żyd - kiedy myślimy o wyznaniu (katolik, chrześcijanin), Żyd - narodowość (Polak, Niemiec).

4.

Poznamy dwa spośród jej opowiadań: "Drzazga" i "Wariat". Jeśli zainteresuje Was temat, polecam tomik "Odpływający ogród". Na podstawie jej opowiadania "Zabawa w klucz" powstała krótkometrażowa produkcja. 

Zagadnienia:

1. Kim są bohaterowie obu opowiadań?

2. Kiedy dzieje się akcja: w czasie wojny czy po niej?

3. Jak przeżycia z przeszłości wpłynęły na ich życie? Czy wszyscy reagują w ten sam sposób? Jakie wydarzenia wspominają (przytocz, odwołując się do treści)?

MOŻESZ skorzystać  z poniższych pytań:

Wariat:

"... oni wszyscy mają mnie za wariata, a ja nie jestem wariat. Tak mówi każdy, który ma źle w głowie, ale moja głowa jest zdrowa. Bóg by dał, żeby była chora! Chore jest moje serce, ale na to nie ma rady."  - kto wypowiada te słowa? w jakiej sytuacji?

- dlaczego chce "mieć chorą głowę", a nie serce? 

- O czym pamięta - jak to wpływa na jego życie?

-  kim jest narrator? co wiemy o jego przeszłości - czym, gdzie i dlaczego się zajmował?

- jak wyglądał?

- jakie wydarzeni wspomina?

- do kogo mówi? 

- czemu służy rozstrzelony druk? - jakie słowa nim oznaczono?

- zwróć uwagę na środki stylistyczne: kontrast, wykrzyknienia, pytania retoryczne. powtórzenia, urwane zdania

Drzazga

- kim są bohaterowie?

- w jakiej sytuacji ich poznajemy?

- jaki każde z nich ma stosunek do przeszłości?

- jak rozumiesz słowa: "Powinnaś zawsze mieć dobre pomysły, ja jestem jeszcze trochę do niczego",

- jakie wydarzenia wspomina chłopak - ile miał lat, kiedy się rozegrały?

- co to znaczy, że "mieli przejść na drugą stronę"? (spójrz na informacje oznaczone symbolami * , zamieszczone w p. 2.), oni - czyli kto? jak się do tego przygotowywali?3

źródła: 1.