8ab Stylizacja językowa.

 Dzień dobry.

Poprzednio na tapet (nie na tapetę!) wzięliśmy odmiany polszczyzny. Dziś przyjrzymy się stylom występującym w języku oraz stylizacji językowej: co to i w jakim celu.

1. STYLIZACJA JĘZYKOWA

W dużym skrócie: stylizacja językowa to naśladowanie jakiegoś stylu. Zdarza się to nam, zwykłym robaczkom, zdarza się twórcom kabaretowym [pastisz lub parodia - w obu przypadkach chodzi o naśladowanie czyjegoś stylu, ale drugie ma na celu ośmieszenie], zdarza się pisarzom. I na tym ostatnim przypadku się skupimy.

- ARCHAIZACJA

Pisarz, najczęściej autor powieści historycznej albo fantasy chce przekonać czytelnika, że akcja utworu dzieje się daaawno temu. Jak to robi? Stosuje archaizmy i wyrazy przestarzałe, zmienia szyk zdania, podaje stare formy wyrazów (np. wilcy, a nie wilki).

Zagwozdka: czy Kochanowski używał archaizmów? Nie.

- DIALEKTYZACJA

Twórca tekstu, którego bohaterem jest  człowiek o chłopskim pochodzeniu (upraszczam teraz mocno, ale cóż, przeżyjecie), by starał się tę postać uwiarygodnić, podkreślić jego korzenie, każe więc bohaterowi mówić  "po chłopsku", np. używać dialektyzmów, inaczej wymawiać wyrazy, dodawać zwroty typu Hej, panocku!,  oj dana!, itp.

- STYLIZACJA ŚRODOWISKOWA

każda grupa społeczna czy zawodowa ma swoje charakterystyczne słownictwo, jeśli nasz bohater jest policjantem czy lekarzem, powinno to znaleźć odzwierciedlenie w jego języku (żargon, profesjolekt, profesjonalizmy - terminy fachowe), jeśli jest zbuntowanym nastolatkiem - również powinno to być widoczne w jego języku (slang). 

- KOLOKWIALIZACJA

autor chce pokazać swojego bohatera jako kogoś przeciętnego, bliskiego czytelnikowi, może to zrobić stosując kolokwializmy (prozaizmy), czyli wyrazy i zwroty z języka potocznego

 pomocne słownictwo:
- socjolekt:  żargon (profesjolekt), slang
- dialektyzmy
- profesjonalizmy
- prozaizmy/kolokwializmy
- archaizmy

NOTATKA
Wykonaj w zeszycie mapę pamięci w oparciu o informacje uzyskane wyżej. 
ZADANIE w zeszycie
W których lekturach obowiązkowych zastosowano: archaizację, a w którym dialektyzację? Wpisz autora i tytuł.